Związki powierzchniowo czynne to bardzo szeroka grupa związków wykazujących wspólne cechy związane z aktywnością powierzchniową, ale o różnorodnej budowie. Duże możliwości modyfikacji struktury tych związków wiążą się z ich zastosowaniem w wielu gałęziach przemysłu. Najliczniejsze opracowania literaturowe, które opisują właściwości i aplikacje związków powierzchniowo czynnych, dotyczą przemysłu kosmetycznego, farmaceutycznego oraz spożywczego. Jednak ich cechy użytkowe w największym stopniu wykorzystuje przemysł detergencyjny, tj. produkujący różnego rodzaju środki do usuwania różnorakich zanieczyszczeń z danych powierzchni.

Detergenty służą do czyszczenia elementów gospodarstw domowych (np. płyny do mycia naczyń, proszki do prania, płyny do podłóg, płyny do mycia szyb itd.), pojazdów (samochodów, motocykli, pociągów), wielkopowierzchniowych hal, magazynów, kontenerów i fasad budynków czy mostów, a także aparatury i instalacji przemysłowych (kotłów, zbiorników, rur itp.). Można z powodzeniem stwierdzić, że zakres używania detergentów jest nieograniczony, z wyjątkiem przedmiotów jednorazowego użytku, których produkcja i stosowanie stają się jednak coraz mniej preferowane w porównaniu z przedmiotami wielorazowego użytku. Możliwość produkcji tak wielu różnorodnych detergentów, o zróżnicowanym przeznaczeniu, wymaga od technologa posiadania wiedzy na temat ich składu i wymaganych właściwości. Z uwagi na fakt, że podstawowymi komponentami produktów detergentowych są surfaktanty, informacje na temat ich rodzajów, właściwości i odziaływań w układach wodnych zyskują kluczowe znaczenie dla właściwego i świadomego projektowania detergentów.

Niniejszy skrypt zawiera podstawy teoretyczne wprowadzające w tematykę związków powierzchniowo czynnych znajdujących zastosowanie w produktach detergentowych. Ponadto przedstawiono charakterystykę innych, dodatkowych składników takich produktów, jak również opis specjalistycznych detergentów przemysłowych. Opracowanie jest przeznaczone przede wszystkim dla studentów technologii chemicznej, realizujących zajęcia z przedmiotu technologia związków powierzchniowo czynnych, w ramach którego prowadzone są też ujęte w skrypcie zajęcia laboratoryjne. Jednak zawarte treści mogą się stać użyteczne dla wszystkich osób zainteresowanych produktami detergentowymi, także ze środowiska przemysłowego.