- Nowy

Słowa kluczowe: konstrukcja okrętów, Technische Hochschule Danzig, Koło Studentów Polaków Techniki Okrętowej „Korab”, Stocznia Gdańska (Danziger Werft), Stocznia Modlińska, ORP „Batory”, ORP „Jaskółka”, „Grom”, „Błyskawica”, „Sęp”, „Orzeł”, Wydział Okrętowy Państwowej Szkoły Technicznej w Warszawie, Polski Rejestr Żeglugi Śródlądowej, Armia Krajowa, Państwowe Liceum Budownictwa Okrętowego „Conradinum”, Wydział Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej, Polski Rejestr Statków (PRS)
Aleksander Potyrała (1902–1964) – profesor Politechniki Gdańskiej, konstruktor, wybitnie zasłużony dla polskiego przemysłu okrętowego, patron gdańskiej ulicy.
W 60. rocznicę śmierci prof. Aleksandra Potyrały publikujemy jego wspomnienia. Składają się one z czterech części. Pierwsza obejmuje okres studiów na Wydziale Budowy Maszyn, Budowy Okrętów i Elektrotechniki w Technische Hochschule Danzig w latach 1922–1926, gdzie opisuje m.in. tryb kształcenia, kadrę uczelnianą, sytuację polskich studentów i Koło Studentów Polaków Techniki Okrętowej „Korab”, którego był współzałożycielem. W dalszej kolejności autor przedstawia pierwsze doświadczenia zawodowe w Danziger Werft i perspektywy zatrudnienia dla polskich inżynierów okrętowców w odrodzonej II Rzeczpospolitej. W drugiej części poznajemy okoliczności podjęcia pracy w Stoczni Modlińskiej, gdzie A. Potyrała kierował biurem projektowym, które m.in. opracowało plany pościgowca granicznej straży morskiej ORP „Batory” i trałowca ORP „Jaskółka”. Część trzecia obejmuje wspomnienia warszawskie: pracę w Szefostwie Służby Technicznej Kierownictwa Marynarki Wojennej, organizację Działu Technicznego Polskiego Rejestru Żeglugi Śródlądowej, pracę nad projektami kontrtorpedowców OORP „Grom” i „Błyskawica”, okrętów podwodnych OORP „Sęp” i „Orzeł” oraz stawiacza min „Gryf”. Książkę zamyka relacja z czasów II wojny światowej: trudy życia pod okupacją, organizacja tajnego kursu budownictwa okrętowego Politechniki Warszawskiej, działalność konspiracyjna w akcjach Armii Krajowej, gdzie kierował wywiadem związanym z przemysłem okrętowym.
Tablica upamiętniająca prof. Aleksandra Potyrałę przy audytorium na jego dawnym macierzystym Wydziale Okrętowym (obecnie Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa) dobrze podsumowuje jego aktywne i pracowite życie: Bene de patria meritus – Dobrze Zasłużony Ojczyźnie.